آشنایی با دستگاه سنگ شکن صنعتی
دستگاههای سنگ شکن ابزارهای حیاتی در صنایع مختلف به ویژه معدن، ساخت و ساز و بازیافت هستند. این دستگاهها با خردایش سنگها و مواد معدنی، آنها را به اندازههای کوچکتر و قابل استفادهتر تبدیل میکنند. اما دقیقاً دستگاه سنگ شکن چیست و چگونه کار میکند؟
این غول های فلزی با قدرت و استقامت بی نظیر خود، سنگ های سخت و مقاوم را به راحتی می بلعند و آنها را به قطعات کوچک تر تبدیل می کنند. اما سنگ شکن ها تنها ابزارهای خشن و قدرتمند نیستند، بلکه دستگاه هایی هوشمند و پیچیده هستند که طراحی و ساخت آنها نیازمند دانش و تخصص فراوانی است. در این مطلب به بررسی جامع دستگاههای سنگ شکن و کاربردهای آنها میپردازیم.
انواع دستگاههای سنگ شکن
سنگ شکن فکی
سنگ شکن فکی یکی از انواع سنگ شکن های اولیه و پرکاربرد در صنعت معدن است. این دستگاه دهانه ورودی بزرگی دارد و برای خردایش اولیه سنگ های درشت و تبدیل آنها به سنگ های کوچکتر طراحی شده است. ساختار آن شامل یک فک ثابت و یک فک متحرک است که با حرکت نوسانی و فشار وارد شده بر روی سنگ ها، عمل خردایش را انجام می دهد. قطعات ورودی با قطر تا ۱.۵ متر در این دستگاه قابل خردایش هستند.
اصل کار سنگ شکن فکی بر اساس اعمال نیروی فشاری و برشی بین دو فک صاف یا موجدار است که یکی ثابت و دیگری متحرک می باشد. سنگ ها پس از ورود به محفظه خردایش با نیروی وارده به صورت ضربه ای و فشرده شده و در اثر تحمل تنش های برشی و فشاری خرد می شوند. فاصله بین فک ها از محل بالایی آنها به پایین کم می شود تا قطعات خرد شده از دهانه خروجی تخلیه شوند.
سنگ شکن چکشی
سنگ شکن چکشی یا آسیاب چکشی (Impact Crusher) نوعی از سنگ شکن های اولیه است که در معادن مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه سنگ شکنی از نوع غیرفشاری است که عمل خردایش در آن از طریق اعمال ضربه توسط چکش های متحرک انجام می شود. در این نوع سنگ شکن ها، قطعات ورودی توسط چکش های دوار با سرعت زیاد به طرف دیواره داخلی محفظه پرتاب شده و با برخورد به دیواره از هم متلاشی می شوند.
ساختار یک سنگ شکن چکشی شامل یک روتور گریز از مرکز متشکل از چندین چکش سنگ شکن است که با سرعت زیاد حول یک محور می چرخد. چکش های نصب شده روی روتور از جنس آلیاژهای سخت و مقاوم مانند فولاد منگنزدار یا نایهارد هستند تا در برابر سایش ناشی از خردایش مقاوم باشند. محصول خردایش شده توسط پره های خارجی به سوی دهانه تخلیه هدایت می شوند. این نوع سنگ شکن برای مصالح نرم و متوسط بسیار مناسب است و کاربرد گسترده ای در خردایش سنگ آهک، زغال سنگ، گچ و مواد معدنی دیگر دارد.
سنگ شکن مخروطی
سنگ شکن مخروطی از گروه سنگ شکن های غلتکی یا چرخشی است که مانند سنگ شکن های فکی، عمل خردایش را از طریق اعمال نیروی فشاری و برشی انجام می دهد. این دستگاه از یک هسته مخروطی ثابت و یک مخروط متحرک تشکیل شده که سطح آنها به صورت ناهموار و دندانه دار است. مخروط متحرک در داخل مخروط ثابت قرار گرفته و با حرکت چرخشی گریز از مرکز خود باعث فشرده سازی و خردایش قطعات سنگی می شود.
فاصله بین این دو مخروط از بالا به پایین کاهش می یابد تا سنگ ها در حین حرکت رو به پایین، بین فضاهای کوچکتر گیر کرده و خرد شوند. محصول خرد شده از انتهای مخروط تخلیه می گردد. این سنگ شکن ها برای خردایش مرحله دوم و سوم و برای تولید سنگدانه های درشت و ریز معمولا به کار می روند.
سنگ شکن غلطکی
سنگ شکن غلطکی یا والس از جمله سنگ شکن های ثانویه است که عمدتا برای خرد کردن سنگ های درشت و تبدیل آنها به سنگ هایی با اندازه متوسط مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه از دو غلطک فلزی تشکیل شده که موازی با هم و در جهت مخالف چرخش دارند. سنگ های ورودی در فاصله بین این دو غلطک وارد شده و تحت فشار و نیروی گریز از مرکز غلطک ها خرد می شوند. برای جلوگیری از سایش زیاد، غلطک ها معمولا از جنس فولاد آلیاژی سخت ساخته می شوند. فاصله بین غلطک ها و سرعت چرخش آنها با توجه به نوع سنگ و اندازه مورد نظر محصول خروجی قابل تنظیم است. این نوع سنگ شکن ها بیشتر در صنعت سیمان و خردایش مواد خام آن به کار می روند.
کاربردهای دستگاه سنگ شکن
صنعت معدن
دستگاههای سنگ شکن در صنعت معدن برای خردایش سنگهای معدنی و استخراج مواد ارزشمند استفاده میشوند.
ساخت و ساز
در صنعت ساخت و ساز، دستگاههای سنگ شکن برای تولید مواد اولیه ساختمانی مانند شن و ماسه مورد استفاده قرار میگیرند.
بازیافت
بازیافت مواد از جمله کاربردهای دیگر دستگاههای سنگ شکن است. این دستگاهها میتوانند مواد بازیافتی را خرد کرده و مجدداً به چرخه تولید بازگردانند.
نحوه کار دستگاه سنگ شکن
فرآیند خردایش
فرآیند خردایش در دستگاه سنگ شکن با وارد شدن سنگها به داخل دستگاه و برخورد با قطعات متحرک و ثابت دستگاه آغاز میشود. انرژی ضربهای، برشی و فشاری باعث خردایش سنگها میشود.
تجهیزات جانبی
دستگاههای سنگ شکن معمولاً با تجهیزات جانبی مانند نوار نقاله، سرند و فیدر همراه هستند که فرآیند خردایش و انتقال مواد را بهبود میبخشند.
مزایای استفاده از دستگاه سنگ شکن
افزایش بهرهوری
استفاده از دستگاههای سنگ شکن میتواند بهرهوری در صنایع مختلف را افزایش دهد زیرا امکان خردایش سریع و کارآمد مواد را فراهم میکند.
کاهش هزینهها
با استفاده از دستگاههای سنگ شکن، هزینههای مربوط به حمل و نقل و فرآوری مواد کاهش مییابد.
سخن پایانی
دستگاه سنگ شکن نقش مهمی در صنایع مختلف ایفا میکند و با توجه به پیشرفتهای اخیر در این حوزه، این دستگاهها با کارایی بیشتر و هزینههای کمتری به بازار عرضه میشوند. با انتخاب دستگاه مناسب و نگهداری صحیح، میتوان از مزایای بیشمار این دستگاهها بهرهمند شد.